Pagina's

vrijdag 5 april 2013

Financiële opvoeding: jong geleerd, oud gedaan

Gisteren lag er op de tafel €0,60. Niet veel later kwam dochterlief met de twee muntjes aangelopen en ze vroeg of ze deze mocht hebben om in haar portemonneetje te doen. Ze kon daarmee dan koekjes kopen als we de volgende keer naar de winkel zouden gaan. Ik vond het een mooi moment om haar hoe jong dan ook een heel klein beetje besef van geld mee te geven. Ik vertelde haar dus dat ze voor de koekjes nog moest sparen maar dat ze wel bellenblaas ermee kon kopen. Dat vond ze wel interessant. Het portemonneetje werd zorgvuldig opgeborgen met de mededeling dat ze het mee zou nemen als we boodschappen gingen doen. Zij zou dan bellenblaas kopen en ik mocht de koekjes kopen. Of ik kon haar nog meer centjes geven en dan zou ze zelf de koekjes kunnen kopen (slimpie!).

Het hele voorval zette mij wel aan het denken. Wanneer begin je met het geven van zakgeld aan kleine kinderen? Wanneer begin je kinderen bewust te maken hoe je op een verstandige wijze met geld om moet gaan? Nibud geeft op haar site (linkje) hier richtlijnen en advies over. Je kunt zelfs een boek bestellen en een test doen om vast te stellen hoe het met je opvoedkundige vaardigheden gaat wanneer het om financiële opvoeding gaat. Volgens het Nibud is dochterlief nog te jong. Toch denk ik dat het goed is om die kleine momenten zoals gisteren te gebruiken om haar spelenderwijs bewust te maken van wat geld is.

Ik ben namelijk opgevoed met de gedachte dat je geldzaken niet bespreekt met kinderen en ook niet in het samenzijn van kinderen. Dat zijn zaken voor volwassenen. Daar zat een bepaalde beschermende gedachte achter die ik ook deels begrijp. Je wilt een kind een zorgeloze tijd geven waarbij je ze niet wilt belasten met je geldzorgen. Echter ik denk dat een kind moet begrijpen dat je niet zo maar alles kunt kopen en dat voor bepaalde dingen gespaard moet worden. Ik denk dat je een kind best op een bepaalde leeftijd kunt uitleggen waarom papa en mama bepaalde dingen niet kunnen doen of willen doen, dat dit niet binnen hun financiële draagkracht valt of omdat zij daarvoor niet kiezen maar dat je in plaats daarvan wel weer andere leuke dingen kunt doen die niet veel geld hoeven te kosten en ook leuk zijn. Zolang je de boodschap aanpast aan de leeftijd en vermogen om bepaalde dingen te begrijpen, denk ik dat je op vroege leeftijd al best over geld met een kind kan praten.

Als ik terugkijk op mijn eigen financiële opvoeding, zie ik dat daar weinig tijd aan is besteed. Ik trok mijn eigen conclusies. Zo vond ik toen een jaar of 9 was, het afschrijvingsboekje van mijn moeder. Ik zag daar de soms hoge bedragen en in mijn beleving was dat zo ontzettend veel geld dat ik mij zorgen maakte of we nog wel genoeg geld hadden voor eten. Ik wilde toen geld uit mijn spaarpotje halen om mijn moeder te helpen. Ik begreep toen nog niet dat die rekeningen al waren betaald en dat het salaris van mijn moeder toereikend was om die rekeningen te betalen. Ook wist ik niet dat mijn moeder een goed overzicht had van haar bankzaken en budgetteerde. Toen ik een jaar of 15 was, hertrouwde mijn moeder. Haar man bracht schulden met zich mee die zij samen in rap tempo wilden aflossen. Ook dat wist ik niet. Ik zag alleen maar dat er op veel dingen werd bezuinigd. Uiteindelijk heb ik zelf uit flarden van gesprekken en een paar opmerkingen een conclusie kunnen trekken. Het zelfde geldt voor zakgeld. Ik kreeg zakgeld maar er waren geen duidelijke regels waar dit aan besteed moest worden. Ik potte dus alles maar op en uiteindelijk had ik een leuk bedrag op mijn spaarrekening. Hiervan heb ik met een beetje hulp van mijn moeder mijn rijbewijs gehaald.

Ik wil mijn schulden niet wijten aan mijn financiële opvoeding. De schulden werden immers gemaakt toen ik al oud en wijs genoeg was om de macht van geld te begrijpen. Ik denk dat het echter wel goed was geweest als mij meer was uitgelegd en ik meer betrokken zou zijn geweest. Ik wil het dus anders doen bij mijn dochter. Ik wil haar een goede financiële opvoeding geven zodat zij dadelijk bewuster en zorgvuldiger met haar geld om gaat dan ik heb gedaan. Dus mochten jullie tips hebben dan hoor ik het graag. Want ik denk dat hier wel geldt: jong geleerd is oud gedaan!

6 opmerkingen:

  1. Ik denk dat je het goed doet door haar spelenderwijs al een beetje aan geld te laten wennen. Het hangt heel erg van het kind af waar het aan toe is. Het Nibud kan alleen op grote lijnen advies geven. Met echt (wekelijks) zakgeld zou ik nog even wachten tot de kleuterschool maar dat is mijn persoonlijke gevoel.

    Dat wil niet zeggen dat je nu niet als de gelegenheid zich daarvoor leent iets verder kunt gaan. Als ze met portemonneetje mee is met boodschappen doen en het is rustig, zou je bij de koekjes kunnen gaan kijken en zo laten zien dat ze nog even moet sparen. Ze kiest bijvoorbeeld de koekjes die ze zou willen hebben en dmv de muntjes in je eigen portemonnee laat je dan zien hoeveel muntjes ze nog moet sparen. Om daarna bij de bellenblaas langs te gaan en zo te ontdekken dat dit al wel mogelijk is. Daarna kan ze dan zelf kiezen, nu bellenblaas of sparen voor koekjes. Maar als je drie bent is die keuze niet zo moeilijk denk ik.

    Hoewel ze wel nog wel redelijk jong is geeft ze aan meer centjes te willen hebben. Voor centjes moet gewerkt worden (krijgen is natuurlijk een iets minder signaal) dus kleine klusjes lossen dat misschien op. Misschien kan ze iets voor je in de prullenbak gooien, helpen iets van de keuken naar de tafel te dragen, haar eigen jas ophangen of de post van de mat oppakken, enz. Natuurlijk moet je dan wel een beetje uitkijken dat niet uiteindelijk alles beloond wordt in geld/muntjes want dat geeft haar een niet erg wenselijke onderhandelingspositie (want zo te lezen is het een slimme meid!). 'Die groente opeten? Ja, kan. Hoeveel muntjes krijg ik daar dan voor?'

    Groetjes Lily

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vind een beloning voor klusjes doen of groente opeten die ze niet lust een heel goed idee om haar al een beetje te leren dat voor geld gewerkt moet worden. Ze begrijpt nl al heel erg goed dat mama gaat werken zodat zij bv lekker kan eten. Ik denk dat ze het zelfs wel stoer zou vinden om op die manier ook geld te "verdienen".

      Verwijderen
    2. Ik geloof dat wij ons kind vanaf zijn 6e zakgeld hebben gegeven, weet t niet eens meer. Ik heb me vanaf het begin redelijk aan de bedragen gehouden die bij het nibud gelden.
      Wel betrok ik hem daarvoor al bij geld, hoeveel dingen kosten, boodschappenbriefje laten zien en samen kijken hoeveel dat zou kosten en dat dan meenemen naar de winkel en zien of we daarmee uitkwamen.
      Naarmate hij ouder werd, betrokken we hem bij meer dingen Hij is nu 11 en weet waarom we de hypotheek aflossen. Weet ook dat door mijn ziekzijn minder inkomen hebben en dus keuzes moeten maken in wat wel kan en wat niet.
      Je kind heel veel met je kind delen, hoe opener je bent en laat zien hoe jij met geld omgaat, hoe minder zorgen je kind zich hoeft te maken. (tenzij je natuurlijk sloten met geld uitgeeft en overal schulden hebt)

      Verwijderen
  2. Ik vertel ook gewoon waarom we dingen wel of niet kunnen doen, uit haar antwoorden merk ik dat ze het steeds beter gaat begrijpen. Eerst dacht ze dat pinnen centjes kopen was maar nu begrijpt ze dat die briefjes eruit komen dankzij papa's bloed, zweet en tranen voor de baas ;)

    Mijn ouders hebben ook eigenlijk nooit wat verteld over geld. Eerst was er weinig en toen kwam er steeds meer. Maar ik kreeg geen bergen zakgeld of extra dingen. Maar toen ik ging werken, maakte ik alles gewoon op :) En dat deden we zo tot een jaar of zeven geleden denk ik. Ik weet niet of ik het anders had gedaan als mijn ouders me hadden geleerd te budgetteren of te besparen...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik ben zelf zuinig en

    ik heb vier kinderen en allemaal de zelfde opvoeding maar ze gaan allemaal anders om met hun geld de een maakte schulden de andere spaart en nog 1 is een oppotter.

    dus succes met de opvoeding met geld maar het wil nog niet zeggen dat ze het van je overnemen liesbeth

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mijn dochter wist al heel jong de betekenis van geld. Ze is nu 6 en ondanks dat ze vrij is haar geld te besteden, heeft ze zoiets van ben dr gek, dan zijn er muntjes uit mijn spaarpot. Als we het voor haar op de bank storten geven we haar eerst kleingeld terug en laten dan zien dat het op haar rekening wordt gestort. Het bankafschrift daar staan we ook bewust bij stil en ook wanneer er rente wordt bijgeschreven dan 'vieren'we dit. Ze heeft van mijn schoonmoeder een portemonnee gekregen voor de baby. Naast haar eigen zakgeld krijgt ze ook geld voor de baby. HIervan kan ze dan straks een kadootje kopen voor de baby. Toen ze kleiner was heb ik regelmatig als ik niets voor haar wist te kopen iets tweedehands gekocht, het verschil met een 'duurder'verjaardagskado stortte ik dan op haar spaarrekening. Ik denk dat het inderdaad heel erg ligt aan de manier waarop je dingen brengt.

    BeantwoordenVerwijderen